Aft Nedir?

Aft, ağız içi mukozasında görülen, genellikle yuvarlak veya oval, beyazımsı veya sarı renkte, çevresi kırmızı renkte olan ağrılı yaralardır. Küçük yaralar olabileceği gibi, bazen daha büyük ve yaygın şekillerde de ortaya çıkabilirler. Aftlar, genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşir ancak ağrı ve rahatsızlık verebilir.

Aftların nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte, bağışıklık sistemi sorunları, stres, hormonal değişiklikler, bazı besin eksiklikleri ve ağız içi travmalar tetikleyici faktörler arasında yer alır.

Aft Belirtileri ve Türleri

Aftlar, küçük, orta veya büyük boyutlarda olabilir ve şu belirtilerle kendini gösterir:

  • Ağız içinde yanma veya batma hissi

  • Yemek yerken ve konuşurken ağrı

  • Yuvarlak veya oval beyaz-sarı lekeler

  • Çevresinde kırmızı ve iltihaplı doku

Aftlar, tipik olarak üç türe ayrılır:

  • Minör aft: Küçük boyutlu, sık görülen, genellikle 1-2 hafta içinde iyileşen aftlardır.

  • Majör aft: Daha büyük ve derin yaralar olup iyileşme süresi birkaç haftayı bulabilir.

  • Herpetiform aft: Küçük, çok sayıda ve gruplaşmış yaralar şeklindedir.

Aft Tedavisinde Kullanılan Yöntemler

Aft tedavisinde amaç, ağrıyı azaltmak, iyileşmeyi hızlandırmak ve tekrarlama riskini azaltmaktır. Tedavi yöntemleri şunları içerir:

  • Topikal ilaçlar: Ağrı kesici ve iyileştirici etkisi olan jel, krem veya spreyler doğrudan aft üzerine uygulanır.

  • Ağız gargaraları: Antiseptik ve inflamasyonu azaltıcı özellikteki ağız suları kullanılır.

  • Ağız içi bakım: Düzenli ve nazik diş fırçalama, tahrişi azaltmaya yardımcı olur.

  • Ağrı kesiciler: Şiddetli ağrıda doktor önerisiyle sistemik ağrı kesiciler alınabilir.

  • Beslenme düzeni: Asitli, baharatlı ve sert gıdalardan kaçınmak iyileşmeyi destekler.

Aftın Tekrarını Önlemek İçin Öneriler

Aftlar bazen tekrarlayan sorunlara neden olabilir. Bu nedenle yaşam tarzı değişiklikleri ve bazı önlemler faydalı olabilir:

  • Stresi azaltmak ve düzenli uyku alışkanlığı edinmek

  • Vitamin ve mineral eksikliklerini gidermek (özellikle B12, demir, folik asit)

  • Ağız hijyenine dikkat etmek

  • Tahriş edici besin ve içeceklerden uzak durmak

  • Diş macunu ve ağız bakım ürünlerinin içeriğine dikkat etmek

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir uzmana danışılmalıdır:

  • Aftlar 2 haftadan uzun sürerse

  • Aşırı ağrı, yutma veya konuşma güçlüğü varsa

  • Sık tekrarlayan ve çok sayıda aft varsa

  • Ateş veya genel halsizlik eşlik ediyorsa

Bu belirtiler altta yatan daha ciddi bir sağlık sorununun işareti olabilir.